ตำนานกุหลาบในเมืองไทย

สำหรับกุหลาบที่ปลูกในประเทศไทย ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าเข้ามาตั้งแต่สมัยไหนแต่พบหลักฐานจากบันทึของ ลา ลูแบร์ (La Loudere) ราชทูตฝรั่งเศสในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช บันทึกไว้ว่าได้เห็นกุหลาบที่กรุงศรีอยุธยา และอีกแห่ง ซึ่งเป็นพระนิพนธ์ของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ปรากฎอยู่มรกาพย์ห่อโคงนิราศธารโศกสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้กล่าวไว้ว่า

กุหลาบกลิ่ยเฟื่องฟุ้ง เนื่องนอง
หอมรื่นชื่นชมสอง สังวาส
นึกกระทงใส่พานทอง ก่ำเก้า
หยิบรอจมูกเจ้า บ่ายหน้าเบือนเสีย

แสดงว่ากุหลาบเริ่มเป็นที่สนใจของชาวไทยสมัยอยุธยา นอกจากนั้นในสมัยรัชกาลที่ 5 กุหลาบยังเป็นที่นิยมปลูกกันในเหล่าบรรดาข้าราชการ ปลูกเพื่อประดับสวนและตกแต่งอาคารบ้านเรือนให้สวยงาม กุหลาบเป็นไม้ดอกที่นิยมปลูกกันมาเรื่อยจนถึงสมัยปัจจุบัน ในยุคสมัยนี้ สายพันธ์กุหลาบมีมากมายยิ่งขึ้นกว่าเดิม ด้วยวิทยาการสมัยใหม่ การเรียนรู้ที่ง่ายต่อการขยายสายพันธ์ที่ใครๆ ก็ทำได้ ทำให้กุหลาบมีสายพันธ์เพิ่มมากยิ่งขึ้น

บทความจากหนังสือกุหลาบราชินีแห่งดอกไม้
โดย อาจารย์เศรษฐมันตร์ กาญจนกุล